Građevinski fakultet Univerziteta u Beogradu, povodom jubileja – 175 godina visokoškolske nastave iz oblasti građevinarstva i geodezije, a u saradnji sa SANU i Muzejom nauke i tehnike, organizovao je izložbu „Velikani srpskog graditeljstva – od Indžinirske škole do danas“ u Galeriji likovne i muzičke umetnosti Srpske akademije nauka i umetnosti. Projekat objedinjuje život i delo istorijskih ličnosti, građevinskih i geodetskih inženjera, koji su bili članovi SANU i drugih akademija nauka, nosioci državničkih funkcija, društvenih i kulturnih promena. Izložba je otvorena za posetioce do 3. maja 2022.
Postavku izložbe čine: štampani materijal, eksponati i prigodan film. Izložba je podeljena na nekoliko segmenata: uvodni deo postavke predstavlja materijal koji ilustruje početke formiranja Indžinirske škole i istorijat Fakulteta; sledi materijal koji prikazuje život i delo 24 profesora članova SANU i drugih akademija, život i delo 14 znamenitih profesora Fakulteta, život i delo 10 znamenitih inženjera. Na kraju postavke je deo kapitalnih projekata Građevinskog fakulteta, kao sveobuhvatni prikaz onoga što danas Fakultet predstavlja. Štampani materijal se sastoji od fotografija i dokumentacije koja je prikupljana iz ustanova i institucija zaduženih za prikupljanje i čuvanje arhivske građe, kao i iz porodične arhive potomaka. Pored štampanog materijala u postavci su zastupljeni eksponati – instrumenti i pribor građevinskih i geodetskih inženjera iz druge polovine XIX i XX veka, kao i makete izvedenih objekata.
Među akademicima nalazi se 24 profesora iz različitih oblasti nauke i struke, koji su predavali na Građevinskom fakultetu od formiranja Indžinirske škole do danas. Zahvaljujući svojim zaslugama u nauci i obrazovanju građevinskih i geodetskih inženjera za članove Srpske akademije nauka i umetnosti i drugih akademija birani su: Atanasije Nikolić, Emilijan Josimović, Mihailo Petković, Kosta Alković, Dimitrije Stojanović, Ljubomir Klerić, Milan Andonović, Bogdan Gavrilović, Ivan Arnovljević, Kirilo Savić, Jakov Hlitčijev, Milan Luković, Radivoj Kašanin, Miladin Pećinar, Đorđe Lazarević, Miodrag Milosavljević, Branko Žeželj, Vojislav Avakumović, Vladimir Bogunović, Ernest Stipanić, Milan Đurić, Mladen Boreli, Nikola Hajdin i Boško Petrović.
Među znamenitim profesorima Građevinskog fakulteta su: Milivoje Josimović, Nikola Stamenković, Kosta Glavinić, Jefta Stefanović, Vojislav Zađina, Petar Micić, Slobodan Petrović, Mijat Trojanović, Vujica Jevđević, Savo Janjić, Branko Pešić, Milorad Ivković, Gojko Nenadić i Jovan Katanić, a među znamenitim građevinskim inženjerima: Nikola Pašić, Miloš Savčić, general Stevan Bošković, akademik Milutin Milanković, akademik Mirko Roš, akademik Milan Krstić, Vukadin Đorđević, Ilija Stojadinović, Aleksandar Božović i akademik Đorđe Zloković.
Prof. dr Vladan Kuzmanović, dekan Građevinskog fakulteta rekao je povodom otvaranja izložbe:
– Izložbu doživljavam kao omaž pionirima i utemeljivačima modernog graditeljstva na prostoru Srbije i čitave bivše Jugoslavije. Oni su imali viziju, inženjerski osećaj, veliko znanje i hrabrost da se upuste u grandiozne poduhvate i kada nije bilo savremenih građevinskih materijala, računskih sredstava i modernih tehnologija građenja. Time je značaj njihovih dela još veći. Istovremeno, izložba predstavlja i svojevrstan letopis Građevinskog fakulteta od Indžinirske škole pri Liceju u Beogradu (osnovana 1846), preko Tehničkog fakuleta Velike škole (1863) i Građevinskog odseka Tehničkog fakuleta (1897.) do samostalnog Građevinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu (1948). Danas je odgovornost inženjera i graditelja još veća. Vrhunsko projektantsko i graditeljsko umeće se podrazumeva, ali od nas mora da zavisi stručna odluka da li, gde, i pod kojim uslovima treba graditi. Po meri čoveka, prema pravilima struke i u skladu sa prirodom. Da budemo dostojni naslednici velikana srpskog graditeljstva.
Jasmina Njegovan Popović, dipl. istoričar umetnosti i autorka izložbe kaže:
– Pečat sa devizom ‘Broj i mera moja vera’ Emilijana Josimovića je najkraći pokazatelj onoga čime su se rukovodili sve ličnosti, velikani srpskog graditeljstva koje su predstavljene u ovoj postavci. Njihov rad, praćen inženjerskom filozofijom, pionirskim i vizionarskim poduhvatima, činila je vera da stvaraju nešto za opšte dobro, nešto što će ostati u nasleđe budućim generacijama. Ono što je ostalo iza njih, sa velikim poštovanjem i kulturom sećanja, danas, kroz proslavu jubileja Građevinskog fakulteta, mi obeležavamo. Dela inženjera imaju privilegiju da traju i najduže odolevaju zubu vremena a njihovi graditeljski poduhvati su rezultat posvećenosti, kreativnosti i rešenosti da se ukrote i ujedine priroda, materija i znanje.
